بررسی جامعه شناختی موانع فرهنگی- اجتماعی توسعه یافتگیمورد مطالعه: شهر بیله سوار

چکیده

توسعه مستلزم تغيير است و توسعه اي كه به پیشبرد جامعه مي انديشد، بدون ایجاد تغييرات عميق در ساختارهاي اجتماعي- فرهنگي به وجود نخواهد آمد.

این پژوهش با هدف بررسی موانع فرهنگی-اجتماعی توسعه یافتگی در شهر بیله سوار از یک سو از تکنیک پیمایشی و از سوی دیگر از روش نظریه زمینه ای بهره گرفته است. در این راستا جامعه آماری تحقیق نیز در بخش کمی تعداد 400 نفراز شهروندان 20 سال به بالای این شهر با حداقل تحصیلات دیپلم که در صنوف مختلف مشغول بکار بودند و در بخش کیفی نظر 15 نفر از اساتید دانشگاهی ، مدیران و افراد صاحب منصب خبره در حوزه اجتماعی و فرهنگی شهر بیله سوار که با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شدند، مورد بررسی قرار گرفته اند.

نتایج بخش کمی، حاکی از وجود رابطه معنادار بین تمامی متغیرهای مستقل: سرمایه اجتماعی، سرمایه انسانی، روحیه فزونخواهی، نگرش نوگرایانه، وابستگی به قدرت دولت، سرمایه فرهنگی و توسعه یافتگی شهر بیله سوار است. یافته‌های بدست آمده در بخش کیفی نیز نشان داده که توسعه یافتگی شهر در شهر بیله سوارتحت تاثیر یکسری شرایط خاصی بوده است. این شرایط در سه مقوله اصلی که عبارتند از: شرایط علی شامل: فقدان نگرش نوگرایانه، ضعف سرمایه اجتماعی، وابستگی به قدرت دولت ، ضعف سرمایه انسانی. شرایط مداخله گر شامل: ضعف سرمایه فرهنگی، عدم کارایی و اثربخشی و فقدان روحیه فزونخواهی. شرایط زمینه ای شامل: موقعیت اکولوژیکی و میزان پایین سرمایه گذاری طبقه بندي می‌شوند. شرایط مذکور بطور کلی و در امتداد با یکدیگر باعث شده اند پدیده اي به نام توسعه نامتوازن (مقوله هسته) و عناصر آن وارد شهر بیله سوار شوند که مردم این شهر در برابر آن استراتژي هاي خاصی را اتخاذ نمودند که می‌توان در قالب تعارض با وضع موجود و سازگاری با شرايط حاکم دسته بندي کرد که پیامدهای آن با توجه به این شرایط تدوام توسعه نیافتگی، مهاجرت و کیفیت پایین زندگی ساکنان این شهر می باشد. با توجه به اين یافته‌ها مي­توان گفت متخصصان علل توسعه نیافتگی شهر بیله سوار را به مثابه توسعه ای ناموزون و ناهماهنگ تفسیر می‌کنند.