بررسی نظریه تسدید امام علیه‌السلام در مکتب شیخیه کریم خانیه کرمان

چکیده

نظریه تسدید امام علیه‌السلام در مکتب شیخیه که یکی از مکاتب فکری در تاریخ معاصر ماست؛ و مخصوصاً در شاخه کریم خانیه مطرح شده است. روش انجام این پژوهش، روش توصیفی-تحلیلی است. مکتب شیخیه توسط شیخ احمد احسایی تأسیس شد. او دارای نظرات ویژه در تبیین معارف شیعی بویژه در حوزه مسائل کلامی و حکمی بود؛ نظراتی که با مخالفت مشهور فقهای امامیه معاصر ایشان همراه بود. علمای شیخیه بویژه سیدکاظم رشتی، جانشین شیخ احمد احسایی و بعد از ایشان، محمد کریم خان کرمانی شاگرد سیدکاظم رشتی؛ که شاخه کریم خانیه منسوب به ایشان است؛ به تبیین نظریات شیخ احمد احسایی کوشیدند. نظریه تسدید امام علیه‌السلام که در حوزه مسائل فقهی و اصولی مطرح شده است؛ اما ریشه در مبانی کلامی و حکمی شیخیه دارد؛ و نظریه‌ای خاص آنطور که علمای شیخیه به‌ویژه حاج محمد کریم خان کرمانی به تبیین آن پرداخته‌اند؛ تلقی می‌گردد. علمای شیخیه با طرح این نظریه در صدد اثبات این مطلب بودند که امام عصر (عج) به عنوان مظهر اسماء و صفات الهیه و صاحب ولایت تکوینی و تشریعی، متصرف در ملک و ملکوت است و با تسدید و تقریر امام (ع) اخبار و احادیث حفظ شده و فقها قادر به حصول علم و یقین شرعی هستند و ظن مطلقا حجیت ندارد و احکام شرعی یقینی است و همیشه فقهای راستین مورد تسدید و تأیید امام (ع) هستند؛ البته با توجه به اختلاف نظر فقهای امامیه با شیخیه در مسائل اعتقادی، تسدید فقهای شیخیه توسط امام عصر (ع)مورد پذیرش فقهای امامیه نیست.