حمایت از مالکیت فکری در فضای مجازی در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی

چکیده

با توجه به جهانی شدن و تعاملات گسترده اقتصادی و فرهنگی، تدوین قوانین مناسب برای حفاظت از حقوق مالکیت فکری می‌تواند نقش مؤثری در پیشرفت اقتصادی و فرهنگی کشورها داشته باشد. هدف مقاله حاضر بررسی این سوال است که رویکرد حقوق ایران و اسناد بین‌المللی در حمایت از مالکیت فکری در فضای مجازی چگونه است؟ این مقاله توصیفی تحلیلی است و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. یافته‌ها نشان داد در ایران، برخی مسائل مربوط به حقوق مالکیت فکری به‌ویژه در حوزه فناوری‌های جدید و دیجیتال به‌طور کامل پوشش داده نشده است. این در حالی است که قوانین بین‌المللی، با توجه به پیشرفت‌های سریع در فناوری‌های دیجیتال، چارچوب‌های به‌روزتری برای مقابله با این مشکلات ارائه داده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که هرچند قوانین داخلی ایران در برخی زمینه‌ها با قوانین بین‌المللی مشابه است، اما در عمل، مشکلاتی در اجرای مؤثر این قوانین وجود دارد. برای بهبود حمایت از حقوق مالکیت فکری در ایران، نیاز به به‌روزرسانی قوانین و ایجاد سیستم‌های اجرایی مؤثر و به‌روز وجود دارد. همچنین، توجه به نیازهای جدید در فضای دیجیتال و اینترنت و هم‌راستا کردن قوانین داخلی با استانداردهای بین‌المللی از جمله اقدامات ضروری برای ارتقاء حمایت از حقوق مالکیت فکری در ایران است.