ملاک شناسایی اراضی احیاء شده و حریم موقوفات در مراتع و جنگل‌ها
کلمات کلیدی:
اراضی. وقف.حریم. احیاء . منابع طبیعی.ثبتچکیده
بر اساس مقررات مالکیتی حاکم بر کشور در گذشته و تا قبل از وضع قوانین تحدید مالکیتی مانند مقررات ملی شدن جنگل‌ها و مراتع، امکان تملک اراضی جنگلی و مرتعی به‌ویژه در حریم آبادی‌ها و روستاها بر اساس قواعد فقهی، عرفی و مقررات قانونی وجود داشته است. برخی از مالکین نیز مبادرت به وقف املاک و اراضی خود نموده‌اند که پس از وضع مقررات ملی شدن، این موقوفات را نیز تحت شعاع قرار داده است. بعد از تصویب ماده واحده قانون ابطال اسناد فروش مصوب سال ۱۳۶۳ و اصلاحی مصوب سال ۱۳۷۱، آخرین اراده قانونگذار تبصره ۶ الحاقی مصوب سال ۱۳۸۰ می‌باشد که بر اساس آن اراضی احیاء شده قبل از تاریخ ۱۶/۱۲/۱۳۶۵ و حریم موقوفات از مقررات ملی شدن مستثنی شده‌اند. بنابراین با توجه به مقررات فقهی و قانونی، هر آنچه از اراضی ملی اعلام شده که آثار تصرفات مالکانه و احیاء عرفی به حسب نوع استفاده از اراضی در آن وجود داشته باشد و همچنین در اراضی احیاء نشده‌ای که به عنوان حریم موقوفات تلقی شوند، در مالکیت موقوفات است و مشمول مقررات ملی شدن نمی‌باشند. لیکن در خصوص میزان و ملاک تشخیص آن به غیر از مواردی که در مواد ۱۳۷ و ۱۳۸ قانون مدنی میزان حریم مصادیقی مثل چاه و چشمه و قنات را بیان نموده است، اشاره‌ای در قوانین وجود ندارد. لذا با در نظر گرفتن مواد ۱۳۶ و ۱۳۹ قانون مدنی و سایر مقررات مربوطه و همچنین قواعد فقهی و عرفی، حدود ثبتی تعیین شده در اراضی می‌تواند به عنوان ملاک و معیار مناسبی برای شناسایی میزان اراضی احیاء شده و حریم موقوفات باشد
مراجع
Azarpour, H., & Hojjati Ashrafi, G. (2018). Compilation of Annotated Registration Circulars. Tehran, Ganj Danesh Publications.
Boroujerdi Abdeh, M. (2001). Civil Law. Tehran, Ganj Danesh Library Publications.
Emamverdi, M. H. (2017). Nature of the Right to Privacy in the Iranian Legal System. University of Tehran, Private Law Journal.
Eskandari, N. (2021). Review of the Concepts of Pasture, Perimeter, Village Perimeter, and Rural and Nomadic Pastures. Nature Journal, 6.
Feyz, A. (2005). Introduction to Jurisprudence and Principles. Tehran, University of Tehran Publishing and Printing Institute.
Gharavi Naeini, M. H. (1897). Fawa'id al-Usul. Qom, Society of Seminary Teachers of Qom.
Hosseini Ameli, S. J. Miftah al-Karama fi Sharh Qawa'id al-Allama (Vol. 19). Qom, Islamic Publications affiliated with the Society of Seminary Teachers of Qom.
Hosseini Khah, J. (2019). The Rule of Possession (Qa'idat al-Yad) in the Advanced Studies of Ayatollah Sheikh Mohammad Javad Fazel Lankarani. Qom, Ahlul Bayt Jurisprudential Center.
Hosseini, S. A., & Erfanian, M. (2018). Legal Ruling on the Ownership and Transfer of Pastures in Imamiyyah Jurisprudence. Interdisciplinary Jurisprudence Journal.
Hurr Ameli, M. i. H. (1989). Wasa'il al-Shia (Vol. 19). Qom, Al al-Bayt Institute.
Jafari Langaroudi, M. J. (1999). Extensive Terminology of Law (Vol. 3). Tehran, Ganj Danesh Library.
Katouzian, N. (2011). Property and Ownership. Tehran, Dadgostar Publishing.
Khamenei, S. A. (2015). Istifta'at (Religious Queries). Tehran, Organization for Printing and Publishing affiliated with the Endowments and Charitable Affairs Organization.
Mohaqqiq Damad, S. M. (2004). Jurisprudential Rules: Civil Section 1. Tehran, Center for Publishing Islamic Sciences.
Mostafavi, S. M. K. (2005). Al-Qawa'id: Not a Jurisprudential Rule. Qom, International Center for Islamic Studies.
Mousavi Bojnourdi, M. (2017). Jurisprudential Rules. Tehran, Majd Publications.
Mousavi Khomeini, R. (2000). Tahrir al-Wasilah (Vol. 2). Qom, Dar al-Ilm Publications.
Mousavi Khomeini, R. (2013). Tahrir al-Wasilah, Book of Revival of Dead Lands (Vol. 2). Tehran, Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Najafi, M. H. (1981). Jawahir al-Kalam fi Sharh Sharaye' al-Islam (Vol. 38). Beirut, Dar Ihya' al-Turath al-Arabi.
Sadr, S. M. B. Iqtisaduna (Our Economics). Beirut, Dar al-Ta'aruf Lilmatbou'at.
Shahid Thani. (1992). Masalik al-Afham ila Tanqih Sharaye' al-Islam. Qom, Al-Ma'arif Al-Islamiyya Institute.
Sheikh Tusi. (1967). Al-Mabsut fi Fiqh al-Imamiyyah. Tehran, Al-Maktaba Al-Murtadawiyya for Reviving Ja'fari Heritage.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 Mojtaba Bagherzadeh (Author); Seyed Mostafa Mohaghegh damad (Corresponding author); Gholam Ali Seifi zeinab (Author)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 می باشد.
