بررسی اهداف سیاسی استفاده از انرژی در سیاست خارجی روسیه

چکیده

دیپلماسی انرژی یک از انواع حوزه­های دیپلماتیک رو به رشد است که هدف آن تامین امنیت انرژی است. انرژی در نتیجه تاثیر فزاینده آن بر امنیت ملی و اقتصاد وارد حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی شده است و سبب تقویت هردوی آن‌ها می­شود. این مسئله سبب شده است تا روسیه با توجه به موقعیت خود از انرژی به عنوان یک ابزار دیپلماسی استفاده نماید. مقاله حاضر در صدد «بررسی اهداف سیاسی استفاده از انرژی در سیاست خارجی روسیه» است که پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی دیپلماسی انرژی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این مقاله، کتابخانه­ای می­باشد. در مقاله این سوال مطرح است که؛ مهمترین اهداف سیاسی دیپلماسی انرژی روسیه در توسعه منافع ملی این کشور در سطح جهانی کدامند؟ فرضیه مطرح شده این است که «روسیه با استفاده از سازوکارهایی چون: اتخاذ مواضع‌سازش ناپذیر در مذاکرات انرژی، ایجاد و بهره‌گیری از زمینه‌های منازعه با شرکا، امتیازگیری سیاسی از صدور انرژی و تسلط بر شبکه خطوط انتقال انرژی تلاش کرده است تا موقعیت جهانی خود را تقویت نماید.» نتیجه­گیری مقاله حاکی از آن است که: پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، استفاده از منابع انرژی با هدف دستیابی به اهداف سیاست خارجی بیشترین تاثیر را در فضای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی داشت و روسیه سعی دارد تا با استفاده از ابزار انرزی بر سیاست های داخلی و خارجی کشورهای مصرف‌کننده  تأثیر بگذارد.