مقایسه اثربخشی درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی بر تنظیم شناختی هیجان و نگرانی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر

نویسندگان

    مهسا قنواتی دانشجوی دکتری، گروه روان‌شناسی عمومی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
    مرضیه طالب‌زاده شوشتری * استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران talebzadehmarzieh@gmail.com
    سحر صفرزاده استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
    ساسان باوی استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
    سعید بختیارپور استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

زمینه و هدف: اختلال اضطراب فراگیر می‌تواند باعث افت تنظیم شناختی هیجان و افزایش نگرانی شود. بنابراین، هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی بر تنظیم شناختی هیجان و نگرانی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر بود.

روش و مواد: مطالعه حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری دو ماهه همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه همه دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز و دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1402 بودند. حجم نمونه برای هر گروه 20 نفر در نظر گرفته شد که این افراد پس از بررسی ملاک‌های ورود به مطالعه با روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه‌های منتخب با روش تصادفی در سه گروه 20 نفری جایگزین و گروه آزمایش اول و دوم 10 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌ترتیب تحت درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش ماند. داده‌ها با پرسشنامه‌های اختلال اضطراب فراگیر (اسپیتزر و همکاران، 2006)، تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) و نگرانی (مایر و همکاران، 1990) گردآوری و با روش‌های کای‌اسکوئر، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-26 تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر گروه‌های آزمایش و کنترل از نظر جنسیت، مقطع تحصیلی و سن تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). همچنین، هر دو روش درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی درمقایسه با گروه کنترل باعث افزایش تنظیم شناختی هیجان مثبت و کاهش تنظیم شناختی هیجان منفی و نگرانی در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز باقی ماند (001/0P<). علاوه بر آن، بین دو روش درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی در افزایش راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و کاهش راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان و نگرانی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر تفاوت معناداری وجود نداشت (001/0P<).

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی از اثربخشی هر دو روش درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی بر افزایش راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و کاهش راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان و نگرانی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر بودند. بنابراین، مشاوران و درمانگران می‌توانند از هر دو روش جهت بهبود ویژگی‌های روانشناختی بهره ببرند.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Abbady, A. S. (2023). The effectiveness of emotional schema therapy on improving emotion regulation and reducing neurotic perfectionism among university students. Information Sciences Letters: An International Journal, 12(4), 1853-1862. https://digitalcommons.aaru.edu.jo/isl/vol12/iss4/10/

Ahmadi, F., & Kadkhodaee, M. (2023). The effectiveness of emotional schema therapy on psychological distress, quality of life, and cognitive emotion regulation in adolescents with social anxiety disorder. Journal of Educational Psychology, 14(2), 1-15. https://sanad.iau.ir/en/Journal/psyedu/Article/953439

Badihi, M., Nasiri, F., Sharifan, S., Amirkhani, S., Biriaei Najaf Abadi, D., & Shokrolahi, M. (2024). Effectiveness of cognitive analytic therapy on experiential avoidance and cognitive emotion regulation in Patients with chronic pain. Journal of Anesthesiology and Pain, 15(1), 82-92. https://jap.iums.ac.ir/article-1-5754-en.html

Cai, W., Pan, Y., Zhang, S., Wei, C., Dong, W., & Deng, G. (2017). Relationship between cognitive emotion regulation, social support, resilience and acute stress responses in Chinese soldiers: Exploring multiple mediation model. Psychiatry Research, 256, 71-78. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2017.06.018

Clarke, P. J. F., Sprlyan, B. F., Hirsch, C. R., Meeten, F., & Notebaert, L. (2020). tDCS increases anxiety reactivity to intentional worry. Journal of Psychiatric Research, 120, 34-39. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2019.10.013

Dargahi, Z., Mahmoudi Tabar, M., Dinarvand, R., Aalimohammadi, A., Shams, F., & Sadeghi, M. (2019). The effectiveness of schema therapy on emotional regulation, worry and anxiety of female students of Shahid Chamran University of Ahvaz. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 64(6), 3102-3115. https://doi.org/10.22038/mjms.2021.22380

Fortuna, L. R., Brown, I. C., Woods, G. G. L., & Porche, M. V. (2023). The impact of COVID-19 on anxiety disorders in youth: Coping with stress, worry, and recovering from a pandemic. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 32(3), 531-542. https://doi.org/10.1016/j.chc.2023.02.002

Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30(8): 1311-1327.

Gorday, J. Y., Rogers, M. L., & Joiner, T. E. (2018). Examining characteristics of worry in relation to depression, anxiety, and suicidal ideation and attempts. Journal of Psychiatric Research, 107, 97-103. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2018.10.004

Hadizadeh, M. H., NavabineZhad, Sh., Nooranipour, R., & Farzad, V. (2019). The effectiveness of cognitive analytic therapy on the self-efficacy and interpersonal problems of women with dependent personality disorder. Journal of Counseling Research, 18(69), 208-229. http://dx.doi.org/10.29252/jcr.18.69.208

Hallam, C., Simmonds-Buckley, M., Kellett, S., Greenhill, B., & Jones, A. (2021). The acceptability, effectiveness, and durability of cognitive analytic therapy: Systematic review and meta-analysis. Psychology and Psychotherapy, 94(1), 8-35. https://doi.org/10.1111/papt.12286

Jashnani, Z., Ghamari, M., & Kashani Vahid, L. (2024). Presenting a model of the tendency to self-harming behaviors of teenagers on cyberspace addiction with the mediation of cognitive emotion regulation. Psychological Dynamics in Mood Disorders, 2(4), 127-135. https://doi.org/10.22034/pdmd.2024.444922.1057

Jothi, N., Husain, W., & Rashid, N. A. (2021). Predicting generalized anxiety disorder among women using Shapley value. Journal of Infection and Public Health, 14(1), 103-108. https://doi.org/10.1016/j.jiph.2020.02.042

Kellett, S., Stockton, C., Marshall, H., Hall, J., Jennings, C., & Delgadillo, J. (2018). Efficacy of narrative reformulation during cognitive analytic therapy for depression: Randomized dismantling trial. Journal of Affective Disorders, 239, 37-47. https://doi.org/10.1016/j.jad.2018.05.070

Leahy, R. L. (2016). Emotional schema therapy: A meta-experiential model. Australian Psychologist, 51(2), 82-88. https://doi.org/10.1111/ap.12142

Leahy, R. L. (2019). Introduction: Emotional schemas and emotional schema therapy. International Journal of Cognitive Therapy, 12, 1-4. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s41811-018-0038-5

Leahy, R. L. (2022). Emotional schemas. Cognitive and Behavioral Practice, 29(3), 575-580. https://doi.org/10.1016/j.cbpra.2022.02.004

Liu, J., Lim, M. S. M., Ng, B. T., Chong, S. A., Subramaniam, M., & Mahendran, R. (2020). Global emotion dysregulation and maladaptive cognitive emotion regulation strategies mediate the effects of severe trauma on depressive and positive symptoms in early non-affective psychosis. Schizophrenia Research, 222, 251-257. https://doi.org/10.1016/j.schres.2020.05.040

Liu, Q., Zhou, B., Zhang, X., Qing, P., Zhou, X., Zhou, F., & et al. (2023). Abnormal multi-layered dynamic cortico-subcortical functional connectivity in major depressive disorder and generalized anxiety disorder. Journal of Psychiatric Research, 167, 23-31. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2023.10.004

Meers, J. M., Ferri, R., Bruni, O., & Alfano, C. A. (2020). Sleep spindle density is associated with worry in children with generalized anxiety disorder and healthy controls. Journal of Affective Disorders, 260, 418-425. https://doi.org/10.1016/j.jad.2019.09.065

Merzhvynska, M., Simmonds-Buckley, M., Delgadillo, J., & Kellett, S. (2021). Trajectories of change in the therapeutic alliance during cognitive analytic therapy for depression. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 94(3), 464-480. https://doi.org/10.1111/papt.12322

Meyer, T. J., Miller, M. L., Metzger, R. L., & Borkovec, T. D. (1990). Development and validation of the Penn State worry questionnaire. Behavior Research and Therapy, 28(6), 487-495. https://doi.org/10.1016/0005-7967(90)90135-6

Moore, E. W. G., Petrie, T. A., & Slavin, L. E. (2022). College student-athletes' COVID-19 worry and psychological distress differed by gender, race, and exposure to COVID-19–related events. Journal of Adolescent Health, 70(4), 559-566. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2021.12.022

Mosaviniya, R., Golzari, M., & Borjali, A. (2014). Efficacy of uncertainty tolerance training based on cognitive behavioral therapy on generalized anxiety disorder. Journal of Applied Psychology, 8(3), 7-23. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20084331.1393.8.4.1.3

Munoz-Navarro, R., Malonda, E., Llorca-Mestre, A., Cano-Vindel, A., & Fernandez-Berrocal, P. (2021). Worry about COVID-19 contagion and general anxiety: Moderation and mediation effects of cognitive emotion regulation. Journal of Psychiatric Research, 137, 311-318. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2021.03.004

Nayeri, A., Nooranipour, R., & Navabinejad, Sh. (2021). Comparing the effectiveness of cognitive analytic and cognitive behavioral psychodrama group therapy on interpersonal problems and emotional regulation difficulties in divorced women. International Journal of Applied Behavioral Sciences, 8(3), 38-51. https://doi.org/10.22037/ijabs.v8i3.35275

Nedaei, A., Qamari Gavi, H., Sheykholeslami, A., & Sadri Damirchi, E. (2023). The effectiveness of emotional schema therapy on the intolerance of uncertainty and the difficulty of emotion regulation in people suffering from comorbid depression and anxiety. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry, 10(1), 103-115. http://dx.doi.org/10.32598/shenakht.10.1.103

Nori, L., Saedi, S., & Sadeghi, M. (2022). The comparison of effectiveness of cognitive-behavioral therapy, biofeedback therapy and integrating therapy on sleep quality in women with generalized anxiety disorder. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 9(6), 49-64. http://ijpn.ir/article-1-1943-fa.html

Ouellet, C., Langlois, F., Provencher, M. D., & Gosselin, P. (2019). Intolerance of uncertainty and difficulties in emotion regulation: Proposal for an integrative model of generalized anxiety disorder. European Review of Applied Psychology, 69(1), 9-18. https://doi.org/10.1016/j.erap.2019.01.001

Potard, C., & Landais, C. (2021). Relationships between frustration intolerance beliefs, cognitive emotion regulation strategies and burnout among geriatric nurses and care assistants. Geriatric Nursing, 42(3), 700-707. https://doi.org/10.1016/j.gerinurse.2021.02.018

PourMohammad Ghouchani, K. (2022). The effectiveness of cognitive-analytical therapy on improving uncertainty tolerance and reducing anxiety and avoiding experiences of patients with obsessive-compulsive disorder. Journal of Clinical Psychology, 13(4), 65-76. https://doi.org/10.22075/jcp.2021.20257.1868

Power, N., Kellett, S., & Gaskell, C. (2023). Effectiveness of cognitive analytic therapy for mixed anxiety and depression in the context of borderline traits: A quasi-experimental single case design evaluation. Journal of Psychotherapy Integration, 33(1), 34-46. https://doi.org/10.1037/int0000281

Reyhani, S., & Ahovan, M. (2024). The effectiveness of emotional schema therapy on regulating emotions and reducing high-risk behaviors in female adolescents. Journal of Research in Behavioral Sciences, 22(1), 137-149. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-1704-en.html

Sirota, N. A., Moskovchenko, D. V., Yaltonsky, V. M., & Yaltonskaya, A. V. (2018). The role of emotional schemas in anxiety and depression among Russian medical students. Education and Human Development, 11(4), 130-143. http://dx.doi.org/10.11621/pir.2018.0409

Smith, K. E., Mason, T. B., Anderson, N. L., & Lavender, J. M. (2019). Unpacking cognitive emotion regulation in eating disorder psychopathology: The differential relationships between rumination, thought suppression, and eating disorder symptoms among men and women. Eating Behaviors, 32, 95-100. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2019.01.003

Spitzer, R. L., Kroenke, K., Williams, J. B. W., & Lowe, B. (2006). A brief measure for assessing generalized anxiety disorder: The GAD-7. Archives of Internal Medicine, 166(10), 1092-7. https://doi.org/10.1001/archinte.166.10.1092

Stefan, S., Stroian, P., Fodor, L., Matu, S., Nechita, D., Boldea, I., & et al. (2023). An online contextual schema therapy workshop for social anxiety symptoms – A randomized controlled trial. Journal of Contextual Behavioral Science, 29, 67-75. https://doi.org/10.1016/j.jcbs.2023.06.005

Suor, J. H., Jimmy, J., Monk, C. S., Phan, K. L., & Burkhouse, K. L. (2020). Parsing differences in amygdala volume among individuals with and without social and generalized anxiety disorders across the lifespan. Journal of Psychiatric Research, 128, 83-89. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2020.05.027

Taylor, P. J., Jones, S., Huntley, C. D., & Seddon, C. (2017). What are the key elements of cognitive analytic therapy for psychosis? A Delphi study. Psychology and Psychotherapy, 90(4), 511-529. https://doi.org/10.1111/papt.12119

Tirch, D., Leahy, R. L., Silberstein, L. R., & Melwani, P. S. (2012). Emotional schemas, psychological flexibility, and anxiety: The role of flexible response patterns to anxious arousal. International Journal of Cognitive Therapy, 5(4), 380-391. https://psycnet.apa.org/doi/10.1521/ijct.2012.5.4.380

Wakefield, S., Delgadillo, J., Kellett, S., White, S., & Hepple, J. (2021). The effectiveness of brief cognitive analytic therapy for anxiety and depression: A quasi-experimental case-control study. British Journal of Clinical Psychology, 60(2), 194–211. https://doi.org/10.1111/bjc.12278

Zainal, N. H., & Newman, M. G. (2022). Inflammation mediates depression and generalized anxiety symptoms predicting executive function impairment after 18 years. Journal of Affective Disorders, 296, 465-475. https://doi.org/10.1016/j.jad.2021.08.077

Zhang, D., Liu, S., Wu, X., & Tian, Y. (2022). Network analysis of cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms in young adults after recent stressful events: The moderation of childhood maltreatment. Journal of Affective Disorders, 301, 107-116. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.01.044

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۱۰/۲۱

ارسال

۱۴۰۲/۱۰/۲۵

بازنگری

۱۴۰۲/۱۲/۰۶

پذیرش

۱۴۰۲/۱۲/۱۵

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

مقایسه اثربخشی درمان شناختی- تحلیلی و طرحواره درمانی هیجانی بر تنظیم شناختی هیجان و نگرانی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر. (2025). پویایی روانشناختی در اختلال های خلقی، 3(4)، 114-128. http://193.36.85.187:8094/pdmd/article/view/237