مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با درمان شناختی-رفتاری در کاهش اهمال‌کاری تحصیلی دانشجویان وابسته به تلفن همراه
کلمات کلیدی:
اهمال‌کاری تحصیلی, درمان شناختی-رفتاری, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, وابستگی به تلفن همراهچکیده
پدیده اهمال‌کاری تحصیلی از جمله مشکلات شایع در میان دانشجویان است که تأثیرات منفی زیادی بر عملکرد تحصیلی و روانی افراد دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری در کاهش اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان وابسته به تلفن همراه است. این مطالعه با طراحی شبه‌آزمایشی و استفاده از طرح پیش‌آزمون- مداخله-پس‌آزمون و پیگیری دو ماهه انجام شد. برای این منظور، 45 دانشجوی وابسته به تلفن همراه که استفاده آموزشی اندکی از تلفن‌های هوشمند خود می‌کردند و دارای ملاک‌های ورود بودند، انتخاب شده و به‌طور تصادفی به سه گروه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، گروه درمان شناختی-رفتاری و گروه گواه (هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس اهمال‌کاری تحصیلی میکلوزکی و سیلزو (2015) استفاده شد و نتایج با روش تحلیل کوواریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش درمانی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری تأثیر معناداری در کاهش اهمال‌کاری تحصیلی نسبت به گروه گواه داشتند (61.573 = F). از طرفی، نتایج آزمون تعقیبی برای اهمال‌کاری تحصیلی نشان داد که با وجود اثربخشی دو روش درمانی (0.05P<)، تفاوت معناداری بین آن‌ها وجود نداشت. در زمینه خرده‌مقیاس‌ها، هر دو درمان در بهبود آغازگری نسبت به گروه کنترل مؤثر بودند، اما تفاوتی بین آن‌ها مشاهده نشد. در مدیریت زمان، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد عملکرد بهتری نسبت به درمان شناختی-رفتاری داشت. همچنین، هر دو درمان در کاهش تنبلی مؤثر بودند، ولی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد اثربخشی بیشتری داشت که از نظر آماری معنادار نبود. بر اساس نتایج این پژوهش، پیشنهاد می‌شود که در برنامه‌های درمانی و مشاوره‌ای دانشگاه‌ها، از ترکیب درمان‌های مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری برای کاهش اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان وابسته به تلفن همراه استفاده شود، چرا که این مداخلات می‌توانند به کاهش اهمال‌کاری تحصیلی و بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان کمک کنند.
دانلودها
مراجع
Ahmad Othman, A., Wan Jaafar, W. M., Zainudin, Z. N., & Yusop, Y. M. (2023). Effectiveness of cognitive behavior therapy and acceptance and commitment therapy on depression and anxiety among emerging adults in Malaysia. Current Psychology, 1-18. https://doi.org/10.1007/s12144-023-05064-4
Aliaskaranjar, Z., Yaqoubi, H., & Hassani Abadi, H. R. (2022). Predicting Academic Procrastination Based on Maladaptive Schemas Mediated by Cognitive Flexibility and Metacognitive Beliefs. Clinical Psychology, 14(1), 37-48. https://jcp.semnan.ac.ir/article_6125_e830e9d15fdff7fe8d6dfe756118d124.pdf
Armanikiyan, A., Rostami, B., Mousavi, S. A., Maghbouli, M., & Fakour, E. (2020). The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Academic Procrastination in Students of Zanjan University of Medical Sciences. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 26(2), 142-153. https://doi.org/10.32598/ijpcp.26.2.2817.1
Aslam, R., Sultan, S., & Zahra, M. (2024). Increasing Academic Performance by Handling Procrastination among Students through Cognitive Behavioral Therapy. Journal of Management Practices, Humanities and Social Sciences, 8(4), 66-74. https://doi.org/10.33152/jmphss-8.4.6
Aslipoor, A., Kafi, M., & Kavyanfar, H. (2017). The Impact of Cognitive-Behavioral Therapy on the Self-Esteem of Women Affected by Marital Infidelity in Iranian Culture. International Conference on Cultural Pathology and Education, https://www.sid.ir/paper/890820/fa
Azizi, S., Rasoulzadeh Tabatabai, K., & Jan Bozorgi, M. (2019). Comparing the Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) with Cognitive-Behavioral Therapy (CBT) on Depression in Students Considering Their Psychological-Spiritual Development Level (Case Study). Clinical Psychology Studies, 9(35), 147-172. https://jcps.atu.ac.ir/article_10391.html
Dautov, D. (2020). Procrastination and laziness rates among students with different academic performance as an organizational problem. E3s Web of Conferences, https://doi.org/10.1051/e3sconf/202021018078
Day, V., Mensink, D., & O'Sullivan, M. (2000). Patterns of academic procrastination. Journal of college reading and learning, 30(2), 120-134. https://doi.org/10.1080/10790195.2000.10850090
Evriani, T., & Fardana, N. A. (2024). How does the effectiveness of cognitive behavior therapy in reducing academic anxiety influence the academic procrastination of undergraduate students? Buana Pendidikan: Jurnal Fakultas Keguruan dan Ilmu Pendidikan Unipa Surabaya, 20(1), 22-28. https://doi.org/10.36456/bp.vol20.no1.a8698
Ferreira, M. G., Mariano, L. I., de Rezende, J. V., Caramelli, P., & Kishita, N. (2022). Effects of group Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on anxiety and depressive symptoms in adults: A meta-analysis. Journal of affective disorders, 309, 297-308. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.04.134
Gerayeli Mashkabadi, E., Heydari, S., & Fakhri, M. K. (2021). Comparing the Effectiveness of Acceptance and Commitment-Based Cognitive-Behavioral Therapy on Academic Procrastination in Self-Harming Students. Adolescent and Young Adult Psychological Studies, 2(2), 337-347. https://doi.org/10.61838/kman.jayps.2.2.28
Gregory, B. B., Golson, M., & Larsen, M. (2023). Psychological and behavioral predictors of procrastination in undergraduates. Psi Chi Journal of Psychological Research, 28(1), 52-65. https://doi.org/10.24839/2325-7342.JN28.1.52
Hen, M., & Goroshit, M. (2020). The effects of decisional and academic procrastination on students' feelings toward academic procrastination. Current Psychology, 39(2), 556-563. https://doi.org/10.1007/s12144-017-9777-3
Hosseini Ahangari, S. A., Zarbagh, M., & Mahmoudi, N. (2020). The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Improving Academic Performance and Reducing Academic Procrastination in Students with Academic Failure at Abadan University of Medical Sciences in the 2018-2019 Academic Year. Islamic lifestyle with a focus on health, 4, 46-54. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=574742
Ilma, M. Z., Wibowo, M. E., & Sutoyo, A. (2024). The Effectiveness Of Cognitive Behavior Therapy Group Counseling With Cognitive Restructuring And Self-Talk Techniques To Reduce Students' Academic Procrastination. Jurnal Bimbingan Konseling, 39-44. https://www.coursehero.com/tutors-problems/Writing/70849385-This-is-a-problem-and-solution-essay-The-following-are-the/
Jaradat, A. K. M. (2004). Test Anxiety in Jordanian Students: Measurement, Correlates and Treatment; Psychometric Properties of the Differential Test Anxiety Inventory (DAI), and a Comparison of Cognitive Therapy and Study Skills Counseling in the Treatment of Test Anxiety Doctoral dissertation].
Khosravi, F., Zamanian, B. E., & Zarei Zavarki, I. (2022). Investigating the Relationship Between Mobile Phone Usage and Dimensions of Academic Procrastination Based on Students' Fields of Study. Bi-Monthly Scientific-Research Journal of Strategies in Medical Sciences, 15(3), 242-251. https://edcbmj.ir/article-1-2096-fa.html
Koc, T., & Caliskan, K. (2023). Phubbing phenomenon in educational environments: examining the impact of supervisor phubbing on student outcomes. Journal of Further and Higher Education, 47(1), 15-30. https://doi.org/10.1080/0309877X.2022.2088270
McCloskey, J. D. (2011). Academic procrastination University of Texas at Arlington].
Mehrparvar, M. (2022). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Training on Academic Procrastination and Social Anxiety in High School Students. Ninth International Conference on Knowledge and Technology in Educational Sciences and Social and Psychological Studies of Iran, https://civilica.com/doc/1637688/
Moonaghi, H. K., & Beydokhti, T. B. (2017). Academic procrastination and its characteristics: A narrative review. Future of Medical Education Journal, 7(2), 43-50.
Muyana, S. (2018). Prokrastinasi akademik dikalangan mahasiswa program studi bimbingan dan konseling. Jurnal Bimbingan dan Konseling Counsellia, 8(1), 45-52. https://doi.org/10.25273/counsellia.v8i1.1868
Rachman, A., Rusandi, M. A., & Setiawan, M. A. (2019). The effect of phubbing on students' academic procrastination. Jurnal Bimbingan dan Konseling, 8(1), 1-5. https://doi.org/10.12928/psikopedagogia.v8i1.17895
Schraw, G., Wadkins, T., & Olafson, L. (2007). Doing the things we do: A grounded theory of academic procrastination. Journal of Educational Psychology, 99(1), 12-25. https://doi.org/10.1037/0022-0663.99.1.12
Sepahrian, F., & Hosseinzadeh, M. (2011). Structural Model Analysis of the Relationship Between Coping Styles and Academic Procrastination in Students. Quarterly Journal of New Educational Ideas, 7(4). https://jontoe.alzahra.ac.ir/article_163_0.html
Steel, P., & Klingsieck, K. B. (2016). Academic procrastination: Psychological antecedents revisited. Australian Psychologist, 51(1), 36-46. https://doi.org/10.1111/ap.12173
Sudirman, S. A., Reza, F. A., Yusri, N. A., Rina, R., & Bah, M. (2023). Putting off until tomorrow: academic procrastination, perfectionism, and fear of failure. International Journal of Islamic Educational Psychology, 4(1), 136-153. https://doi.org/10.18196/ijiep.v4i1.17576
Svartdal, F., Aamodt, P. O., & Schou-Bronstein, L. (2022). Predictive validity of core trait definitions of procrastination, conscientiousness and grit. Current Psychology. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2590291124000512
Tamire, M., & Debela, T. (2019). Work environment related predictors of employee job performance: The case of TVET colleges in Ethiopia. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 7(1), 54.
Ugwuanyi, C. S., Gana, C. S., Ugwuanyi, C. C., Ezenwa, D. N., Eya, N. M., Ene, C. U., & Ossai, V. O. (2020). Efficacy of cognitive behaviour therapy on academic procrastination behaviours among students enrolled in Physics, Chemistry and Mathematics Education (PCME). Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 38, 522-539. https://doi.org/10.1007/s10942-020-00350-7
Zacks, S., & Hen, M. (2018). Academic interventions for academic procrastination: A review of the literature. Journal of Prevention & Intervention in the Community, 46(2), 117-130. https://doi.org/10.1080/10852352.2016.1198154
Zarei, S., Fooladvand, K., & Zabardadi Shabani, Z. (2022). The Effectiveness of Positive Cognitive Behavioral Therapy on Boredom and Academic Procrastination in Female Students. New Educational Ideas, 18(4), 191-206. https://jontoe.alzahra.ac.ir/article_6728.html
Zarkoei Pour, A., Sanagouy Maharrar, G., & Shirazi, M. (2022). The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Academic Procrastination and Behavioral Incompatibility in Male Students with Exam Anxiety: A Semi-Experimental Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 21(1), 1-16. https://doi.org/10.52547/jrums.21.1.3
Zhou, M., Lam, K. K. L., & Zhang, Y. (2022). Metacognition and academic procrastination: A meta-analytical examination. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 40(2), 334-368. https://doi.org/10.1007/s10942-021-00415-1
